Levada wandelingen
Levada do Furado - van Ribeiro Frio naar Portela
Woensdag 3 augustus maken we onze eerste levada wandeling. Dat wil zeggen: Kiyoko en ik doen dat, want Jim blijft in het appartement. Die heeft voorafgaand aan de vakantie al aangegeven geen zin te hebben om te wandelen. En dus worden wij samen rond kwart over acht opgehaald met een minibusje. Nadat we de overige wandelaars hebben opgehaald gaan we omhoog en rijden Funchal uit. Eerst gaan we langs Monte om vlak daarna af te slaan naar Ribeiro Frio. Hier stoppen we om langs de levada naar Portela te lopen.
Een levada is een kanaal om water naar boerderijen en woningen te brengen.
Een gedeelte van dit water wordt gebruikt voor irrigatie.
Een ander gedeelte wordt gebruikt voor drinkwater, want het is superschoon bergwater.
Het hoeft niet verder gefilterd te worden, omdat er geen dieren boven de levada's leven.
Daarmee wordt gemakshalve vergeten dat er wel vogels zijn en op een gegeven moment zien we ook een dode muis in de levada drijven.
Gelukkig wordt het water tegenwoordig wel nog gefilterd.
Het water van de levada's wordt sinds enkele jaren ook gebruikt om energie op te wekken.
Tegenwoordig komt al 60% van de energiebehoefte van Madeira van waterkracht, 7% is windenergie en ook de overige energiebehoefte wordt meer en meer door waterkracht afgedekt.
Daarmee is en wordt Madeira echt een groen eiland.
Het leuke van deze georganiseerde manier van wandelen (vandaag zijn we met 10 personen) is dat je de nodige extra informatie krijgt.
Het nationale park waar we nu in lopen beslaat samen met de overige eilanden rond Madeira ongeveer 75% van het grondgebied van Madeira.
Alles boven de 700m hoogte behoort tot dit nationale park.
Helaas is er vorige jaar een flinke bosbrand geweest die veel van het natuurlijke bos heeft beschadigd.
Vandaag lopen we door het natuurlijke bos van Madeira dat voor 23% bestaat uit laurierbomen.
De bosbrand heeft er helaas voor gezorgd dat er nu ruimte is gekomen voor de eucalyptus.
Deze snelgroeiende boom dreigt de natuurlijke vegetatie te overwoekeren.
De laurier groet namelijk veel langzamer, zo'n 10 a 15 cm per jaar.
Wat we vandaag ook veelvuldig zien is de heideboom.
Deze groeit nog langzamer en groeit dan ook vaak horizontaal onder de laurierbomen.
Dit is om te zorgen dat ze in elk geval nog wat van het daglicht op kunnen vangen.
Al deze bomen, samen met de vele bloemen en varens, maar ook diverse soorten korstmossen, zijn de samenstelling van de vegetatie van de wandeling van vandaag.
De levada van Ribeiro Frio naar Portela is ongeveer 11km lang en is een nagenoeg vlakke wandeling op zo'n 800m hoogte.
Alleen het laatste gedeelte daalt naar ongeveer 600m.
De dag is helder en met een blauwe lucht begonnen.
Op het eerste uitzichtpunt is het zicht dan ook uitstekend.
Helaas trekt het later op de dag dicht.
Wanneer we afdalen naar Portela lopen we dan ook door de wolken heen en is er van uitzicht helaas geen sprake meer.
Bekijk onze route van de Levada do Furado van Ribeiro Frio naar Portela.
Bij terugkomst in Funchal gaan we naar de supermarkt aan de overkant van de weg van ons appartement en kopen aldaar ons avond-eten.
Levada do Risco en 25 Fontes - bij Rabacal
Op vrijdag 5 augustus maken we onze tweede wandeling.
Vandaag gaan we naar Rabacal.
We worden om half negen opgehaald en blijken in totaal met 20 personen te zijn.
Een redelijk grote groep helaas.
Toch blijkt het bij aankomst niet al te druk en kunnen we de watervallen goed zien.
Maar voordat we er zijn maken we eerst een spectaculaire autorit.
We rijden naar Camara de Lobos en vandaar over de snelweg naar Ribeira Brava.
Vlak voor Calheta verlaten we de snelweg en rijden we via Arco de Calheta omhoog naar Pico de Urze.
Deze weg gaat vrijwel recht tegen de berg op met soms hellingen van naar ik schat zo ongeveer 35 à 40 graden.
Na een 25 minuten rijden zitten we op 1300m hoogte.
Hiervandaan dalen we aan de andere kant van de bergkam af naar Rabacal.
Vanaf het parkeerterreintje bij Rabacal dalen we eerst af over een asfaltweg om daarna uit te komen op een bospad langs de Levada do Risco. Deze levada brengt ons naar de waterval van Risco. Helaas is er in de zomer niet al te veel water dat naar beneden komt. Desondanks worden we ook nu al nat van de mist die er van de berghelling afkomt.
We lopen terug naar een splitsing en dalen af naar de Levada do 25 Fontes, oftewel de levada van de 25 bronnen.
Deze levada voert ons langs een steeds smaller wordend pad.
Ook hier zien we weer de inmiddels bekende begroeing van de laurierbomen en vooral de heide-bomen.
Deze zeer langzaam groeiende boom is hier meters hoog en dus vele honderden jaren oud.
Met name de heide-boom houdt erg veel water vast en is daardoor ideaal voor deze streek.
Alleen al door zijn bladeren kan deze boom erg veel vocht opnemen.
Door de mist die hier vaak hangt, maar gelukkig vandaag niet al te veel, is dit een vochtig gebied.
Hierdoor groeit hier ook weer van alles, waaronder de paardebloem.
Dit is er niet zo een die wij kennen maar een hele grote, zie de foto hieronder.
Ter vergelijking zie je linksonder op de foto het handvat van de wandelstok.
Uiteindelijk komen we bij een komvormige rotsformatie waar zich de 25 bronnen van deze levada zouden moeten bevinden.
In de vorm van watervallen storten deze vervolgens naar beneden.
Ook nu weer geldt dat het door de zomerdroogte helaas slechts kleine stroompjes zijn geworden.
Bovendien is het hier flink druk.
Ook nu lopen we weer terug naar een splitsing en vervolgen onze weg door een tunnel van 800m. om aan de andere kant van de weg uit te komen.
Hier worden we weer opgehaald door onze chauffeur.
Je kunt de route die we gelopen hebben bekijken in Google maps.
We rijden vervolgens over de hoogvlakte van Paul da Serra op zo'n 1500m hoogte en stoppen bij de Encumaeda pass (1005m).
Hier genieten we nog even van het uitzicht en drinken wat.
Eenmaal terug in Funchal gaan we zwemmen en 's avonds eten we heerlijk in het luxe restaurant van ons hotel alwaar we 10% korting krijgen.
Levada do Norte - bij Camara de Lobos
Op dinsdag 9 augustus maken we onze derde levada wandeling. Deze keer nemen we zelf bus nummer 96 van Rodoeste vlak voor ons hotel naar Estreito de Camara de Lobos. Dit is een plaatsje net iets westelijk van Funchal. We stappen uit net na het centrum aldaar en bevinden ons dan op een hoogte van ongeveer 560m. Hier begint de Levada do Norte, oftewel de noordelijke levada. Hoewel we opnieuw langs water lopen, dat van de levada, is het landschap toch weer anders dan van de vorige wandelingen. Bovendien hebben we zowaar Jim meegekregen. Dit is dan ook een wandeling waarbij we op dezelfde hoogte blijven en die slechts 2 uur duurt.
Het eerste deel begint direct onder de wijnranken. Wijn wordt hier op deze hellingen veel verbouwd, omdat het één van de plekken op Madeira is waar men de meeste zon krijgt. Verder wordt er veel verbouwd op de terrassen die we zien. Hieronder vallen bananen, courgettes, tomaten, rode en gele pruimen en mais en suikerriet. Naast dit alles zien we ook vele wilde bloemen waaronder de vallei-lelie.
Het uitzicht is op diverse plaatsen prachtig, maar helaas kijken we tegen de zon in.
Gevolg is dan ook dat foto's maken erg lastig is.
Helaas ben ik mijn telefoon vergeten en heb de gelopen route dus niet kunnen opnemen.
Daarom hieronder een kaartje van de route.
We eindigen onze levada wandeling met een lichte stijging naar de Cabo Girau.
Dit is met 580m. de hoogste klif van Europa.
Wanneer we richting Funchal kijken zien we dat er een zeer stijl kabelbaantje naar de terrasen beneden gaat.
Dat is dus hoe men aldaar de spullen verbouwd en ook naar het strand toe kan.
Wanneer we uitgekeken zijn lopen we terug naar de bushalte, waar we direct op de gereed staande Rodoeste bus nummer 7 kunnen stappen die ons weer terug brengt naar ons hotel.
